تعصب | واژه شناسی | Farsi
Refresh Video Commentsتَعَصُّب یا حَمیَّت از رذائل اخلاقی به معنای طرف‌داری غیرمنطقی نسبت به شخص، گروه یا چیزی است. تعصب را به دو گونه پسندیده و ناپسند تقسیم کرده‌اند. معمولا این واژه را بر گونه افراط‌آمیز و نکوهیده آن اطلاق می‌کنند و بر گونه پسندیده آن نام‌های دیگری از جمله غیرت گذاشته می‌شود. تعصب بر اثر وجود برخی زمینه‌ها و عوامل از جمله خودبزرگ‌بینی، توانگری، جهل و نادانی، شخصیت‌زدگی و عدم رعایت انصاف در وجود انسان، ریشه می‌دواند. کفر، گناه، قساوت قلب، حسد، حق‌ناپذیری، خشونت و ورود به جهنم از آثار و پیامدهای تعصب و حمیت در متون دینی برشمرده شده است. تعصب از رذائل اخلاقی به معنای طرف‌داری یا دشمنی بیش از حد نسبت به شخص، گروه یا چیزی است.تعصب را با واژه‌هایی مانند حمیت، خشک‌اندیشی، سخت‌گیری و جانبداری نیز هم‌معنا دانسته‌اند. تعصب اگرچه هرگونه وابستگی و ارتباط را در بر می‌گیرد؛ ولی معمولا در معنای مذموم و افراطی آن استفاده می‌شود و بر هر نوع وابستگی و دفاع غیرمنطقی انسان از شخص، عقیده یا چیزی اشاره دارد. تعصب را جز اخلاقیات فاسدی دانسته‌اند که منشا بسیاری از مفاسد اخلاقی دیگر نیز می‌گردد. این صفت نفسانی خود به خود قبیح است؛ اگرچه تعصب‌ورزی در قالب دفاع از حقی یا امر دینی صورت گیرد ولی منظور از این نوع دفاع برتری دادن خود یا بستگان و همکیشان باشد. تعصب به صورت صریح در قرآن یک بار در قالب واژه «حمیت» بکار رفته و به تعصب جاهلی مشرکان در مقابل مسلمانان اشاره دارد و چند بار در قالب واژه «عصبه» به معنای جمعیتی که درباره یکدیگر تعصب داشته باشند، استفاده شده است. تعصب به صورت غیر صریح در دیگر آیات قرآن به تعصب بر عقائد پدران و گذشتگان در مقابل پیامبران در ضمن داستان‌ها و نقل قول‌هایی زیادی ازکافران و اقوام گذشته پرداخته است. واژه تعصب در روایات متعددی نیز مورد استفاده قرار گرفته به صورتی که در برخی از جوامع روایی باب‌های تحت عنوان «باب العصبیة» تدوین شده است و در ضمن آن احادیثی در تاریخچه، ریشه‌ها و آثار تعصب وارد شده است. در حدیث جنود عقل و جهل تعصب را از لشکریان جهل و ضد انصاف معرفی کرده‌اند.
Added by ShariatTV on 11-07-2022
Runtime: 4m 45s
Send ShariatTV a Message!
(68) | 
(0) | 
(4) Comments: 0